همه ما علاقمند هستیم که کودکانی مودب، منظم، خوش اخلاق، اجتماعی، صادق و مسئولیت پذیر داشته باشیم، برای تحقق این آرزو چه کرده ایم؟ این طرز فکر که ” فرزندان، فقط کودکان نوپایی هستند” را دور بریزیم، یکی از ویژگی‌های مهم کودکان، تقلید از بزرگترها است آنها تمام رفتارهای بزرگسالان را با دقت هر چه تمام‌تر نگاه کرده و سپس انجام میدهند، پس شاید بهتر باشد که رفتار خود را اصلاح کنیم تا الگوی خوبی برای فرزندان خود باشیم. در این بخش به معرفی مجموعه قصه های نی نی نازم خواهیم پرداخت.
واقعیت زندگی انسان ها بر پایه داشتن یک زندگی هدفمند، برقراری تعاملات سازنده با دیگران، روابط بین فردی بالنده، خروج از بحران های زندگی با مدیریت صحیح، مدیریت مسئولیت های فردی و اجتماعی، سازگاری با مشکلات زندگی و برنامه ریزی برای زندگی آینده است. نزدیک به 40 سال است که در تمام دنیا آموزش مهارت های زندگی از دوران کودکی مورد توجه قرار گرفته است که این مهارت ها عبارتند از:
- مهارت های عام که شامل خودآگاهی، همدلی، ارتباط موثر، روباط بین فردی موثر، کنترل خشم، مقابله با هیجان های منفی، آموزش حل مساله، تصمیم گیری، تفکر خلاق، تفکر انتقادی و مدیریت زمان است.
- مهارت های خاص که شامل آموزش مذاکره، آموزش کار گروهی، آموزش پیش و پس از ازادواج، مدیریت بحران، پیشگیری از آسیب های روانی، کاهش سوء مصرف مواد و… میباشد.
بهترین زمان برای آموزش مهارت های زندگی، دوران پیش از دبستان است، زمانی که کودک مانند لوحی سفید است. این آموزش ها که بعدها در مدرسه و دانشگاه و جامعه تکمیل میگردد، یک هدف اصلی دارد که آنهم تغییر رفتار مخرب به رفتاری سازنده و مناسب است. متاسفانه در کشور ما هم بدلیل نداشتن آگاهی والدین از اصول صحیح فرزندپروری و هم عدم اهمیت به این جنبه مهم آموزشی، این مهارت ها اغلب در وجود کودکان نهادینه نمی شوند و از طرف دیگر متاسفانه بیشترین تمرکز نظام آموزشی بر قسمت سواد خواندن و نوشتن است تا پرورش روان و رفتارهای صحیح اجتماعی.
با افزایش سن و در زمان مواجهه با دشواری های نوجوانی و جوانی، کشمکش های درونی و بیرونی افزایش می یابد، اگر نوجوان در سنین کودکی رفتارهای صحیح و مهارت های زندگی را نیاموخته باشد، با آسیب های جدی و متعددی روبرو خواهد شد؛ رفتارهای ضداجتماعی در او شکل میگیرد، از خود واکنش های منفی بروز میدهد، به سختی میپذیرد که باید بخشی از تمایلات خود را محدود یا جهت دهی کند، و در نهایت عدم کنترل احساسات باعث آسیب های روان شناختی در او و کجروی ها و ناهنجاری هایی در اجتماع خواهد شد.
کتاب ها برای کودکان جذاب هستند، خصوصا اگر تصاویری جذاب داشته باشند. ما در انتشارات تازه ها با درک ضرورت آموزش مهارت های زندگی در کودکی، این آموزش ها را در یک مجموعه شش جلدی به زبان کودکانه برای شما فراهم نموده ایم. مجموعه قصه های نی نی نازم که برای گروه سنی الف و کودکان نوپا مناسب میباشد، به منظور آسان کردن این آموزش ها ترجمه و چاپ شده است.
این مجموعه شش جلدی شامل عناوینی چون :
- نی نی و انگشت در دهان : آموزش کنترل فشار روانى، اضطراب و مشکلات هیجانى – امنیتى
- نی نی و عصبانیت : آموزش کنترل خشم و کج خلقی
- نی نی و حمام : آموزش نظافت شخصی
- نی نی و مهد : آموزش برقراری ارتباط با دیگران خصوصا همسالان
- نی نی و دوست داشتن : آموزش علاقمندی و مهرورزی و دلبستگی
- نی نی و پی پی : آموزش توالت رفتن
از آنجا که مادر ساعات بیشتری را در کنار کودک سپری می‌کند، بسیار مهم است که چه رفتار و گفتاری را در مقابل فرزند خود دارد! وظیفه پدر و مادر در آموختن مهارت‌های فردی و اجتماعی برای آمده ساختن کودک در زندگی آینده، بسیار سنگین است. کودک شما باید یاد بگیرد که مسئولیت انجام بعضی کارها و مسئولیت رفتار خود را بر عهده بگیرد.
از همان دوران کودکی مهارت هایی نظیر شستن دست و صورت، پوشیدن لباس، غذا خوردن، استحمام، مرتب کردن تخت خواب، جمع کردن اسباب‌بازی‌ها و… را به او آموزش دهید. در ابتدا خود انجام دهید و سپس به او در انجام آنها کمک کنید و با افزایش سن از او بخواهید تا به تنهایی این کارها را انجام دهد. این آموزش و یادگیری میتواند همراه با روش‌های گوناگونی مانند مدل‌سازی، بازی کردن و اجرای نمایش و کتاب خواندن همراه باشد.
